Inmiddels scharrelen onze Buitengewone Varkens al rond op 12 plekken door heel Nederland. Hoog tijd dus, voor een kijkje op locatie! We lichten elke maand een locatie uit aan de hand van een bezoek & interview. Deze maand: Stadslandbouwproject NoordOogst in Amsterdam!
Achtergrond:
NoordOogst is een stadslandbouwproject in Amsterdam-Noord, gerealiseerd op het voormalige sportpark Melkweg, waar voorheen een handbal-, tennis-, korfbal- en voetbalclub lagen.
Vanwege gemeentelijke bezuinigingen moest de voetbalclub in 2012 de deuren sluiten en kwam het terrein in braak te liggen. Zonde van het maar liefst 5-hectare grote terrein, dus werd er een haalbaarheidsonderzoek gestart naar een nieuwe invulling. Het werd stadslandbouw, toegankelijk voor iedereen, met als duidelijke missie: een plek waar iedereen welkom is om zich te laten inspireren om bewust met eten en duurzaam leven om te gaan.
De locatie opereert inmiddels als Stichting Stadslandbouw Noordoogst. Er wordt samengewerkt met talloze vrijwilligers, buurtbewoners en een grote groep ondernemers om invulling aan het terrein te geven.
NoordOogst is uitgegroeid tot een groene plek onder de rook van Amsterdam met ruimte om te spelen, eten, overnachten, vergaderen, leren, van het buitenleven te genieten en elkaar te inspireren op het gebied van duurzame leefstijl.
Alle ondernemers hebben eigen expertise: allemaal duurzaamheids- & voedselgericht, volgens het principe van biodynamische landbouw. Een paar voorbeelden van ondernemers: een biologisch pannekoekenrestaurant, een koffiebranderij, en rokerij, een imkerij, een vlindertuin, moestuinen, een voedselbos, een wijngaard, een bierbrouwer en duurzame overnachtingsmogelijkheden tussen het groen.
Buitengewone Varkens & NoordOogst:
De samenwerking met Buitengewone Varkens stamt al uit de tijd dat de voetbalvelden werden opgedoekt. Sindsdien is de sportlocatie onderhevig aan de transformatie naar productiegronden, maar de varkens hebben er al jarenlang een plekje. Het begin ging echter niet zonder slag of stoot…
Johan zelf is ook al sinds 2015 betrokken bij de varkens. Eerst zijdelings als vrijwilliger voor de dagelijkse verzorging en vanaf 2016 zelfstandig. Aanvankelijk begon de samenwerking met Buitengewone Varkens voornamelijk om de locatie aantrekkelijker te maken voor bezoekers. De vleesverkoop is er de volgende jaren pas bijgekomen. Johan heeft de varkens bewust een rol gegeven in de lokale voedselketen. Ze worden dan ook circulair gevoerd: doorgeschoten groente uit de moestuin, druiventakken, brood van lokale bakkers en bierbostel gaat allemaal naar de varkens. Op deze manier wordt de kostprijs van het vlees (in vergelijking met de prijs van biologisch varkensvoer) gedrukt en kan toch hoge kwaliteit behaald worden. En de belangrijkste reden is natuurlijk het bijdragen aan het lokale ecosysteem en verlagen van de foodprint van ons buitengewone varkensvlees.
Hoe het begon:
De eerste lichting varkens waren Bonte Bentheimers. Omdat de varkens één dag eerder waren dan de hut, werd meteen Varkens In Nood ingeschakeld door omwonenden die zich bezorgd maakten om de dieren. Dat levert nog steeds vragen op, omdat de toenmalige reportage van AT5 veel hits op internet kreeg. Later is er van de restanten van een oud tuinhuis het huidige varkenshuis gebouwd.
Sindsdien zijn er op NoordOogst jaarrond varkens te vinden. Het is terrein is zelfvoorzienend voor maximaal 10 varkens, maar momenteel lopen er 20, dus we voeren bij. Het vlees van specifiek deze varkens wordt ter plekke verkocht op locatie.
Wist je dat… (volgens Johan):
- …Vitamine D in varkensvet voorkomt? Dit komt omdat het vet en het spek van varkens deze vitamine goed kunnen opslaan. Het eten van varkensvlees in de winter is dus goed tegen een winterdip, zeker van onze varkens die de altijd buiten lopen en dus het hele jaar rond vitamine D opslaan!
- …Varkens fungeren als natuurlijke bemesters? En op deze manier (samen met andere gasten op het terrein zoals bijvoorbeeld hazen en kippen) dus zorgen voor toename van de biodiversiteit?
Varkens als boerenknechten:
In het kader van bemesting en bevruchting van de langbouwgrond hebben de varkens afgelopen jaar het delen van het braakliggende land omgewoeld na de oogst. Deze tweeslagslandbouw zoals dit met een mooi woord heet zorgt ervoor dat de bodemkwaliteit verbetert en er beter op geteeld kan worden, omdat overbelasting en daardoor uitputting van de grond wordt tegengegaan. Dit is echter zó goed gegaan, dat de varkens eigenhandig courgetteteelt tot stand hebben laten komen! Hoe? Door het uitpoepen courgettezaden die ze door hun gevarieerde dieet hebben opgeknabbeld! Biodynamische landbouw ten top dus! Helaas bleek de varkenscourgette niet eetbaar, wellicht volgend jaar weer een kans…
Uniek aan deze locatie:
NoordOogst is een overwegend biodynamische locatie en broedplaats voor duurzame voedselinitiatieven. Het is uniek omdat dit de enige stadslandbouwlocatie (met productie!) in Nederland is van deze omvang binnen de stadsgrenzen!
Meer weten?
NoordOogst
Of kom het buitengewone vlees van de varkens zelf kopen op locatie!
Door: Lisa Rotteveel
