Elke maand staan er wel ingezonden stukken in de krant over de koe in de wei. Die verdwijnt zo wordt beweerd. Regelmatig rij ik door Nederland en dan zie ik nog veel koeien buiten. Hier rondom ons erf lopen de koeien van de drie boerenbuurmannen ook gewoon buiten. Mooi gezicht hoor dat wel. Liefst hebben onze kinderen het jongvee. Die zijn meer beweeglijk. Als onze kinderen op de trampoline springen komen ze altijd even kijken.
Met buitengewone varkens hebben we sinds kort ook een aantal eigen koeien lopen bij en tussen onze varkens aan de Vlagheide in Brabant. Lakenvelders. Prachtige beesten met een wit laken midden over de rug. Ook bij onze locatie in Hoge Hexel lopen de koeien en de varkens door elkaar. Varkens eten geen gras en in de zomer groeit er zoveel dat er prima nog wat koeien bij in de wei kunnen. De biggetjes zijn natuurlijk de grote ontdekkers en lopen soms onder de stier door. Of proberen zijn staart te pakken.
Het gaat goed met varkens en koeien door elkaar heen. De koeien zijn rustig. Maar groter en uiteindelijk toch de baas. Daarom is er in Hoge Hexel een stroomdraad gespannen waar de koeien niet onderdoor kunnen maar de varkens wel. Als het nodig is kunnen de varkens dan altijd een veilig heenkomen zoeken.
Ik stel me zo voor dat vroeger de varkens en koeien ook bij elkaar in een wei stonden naast de boerderij. Laatst zag ik het televisie programma Andere Tijden over het dorp van de jaren ’50 en op die beelden ook een boerenerf met wat zeugen, een mesthoop en mensen die er tussendoor scharrelden. Onze oudere generatie crowdfunders vertelde me vaak dat ze dit beeld nog kennen uit hun jeugd.
Ik weet ook – van horen en zeggen – dat varkens en koeien vroeger meer bij elkaar hoorden. Vroeger hadden de koeien ook meer een jaarritme. In het voorjaar kalveren en als er in mei en juni het meeste gras groeide had je dan de meeste melk en die moest verkaast worden. In Holland deed men dat kaasmaken op de boerderij en als bijproduct had je dan de wei. Daar werden de varkens dan mee groot gebracht. Een tijdje had ik verkering met een boerendochter uit Holland met een oude kaaskamer. Haar vader vertelde dat ze vroeger altijd op Koninginnedag de koeien in de wei deden en dat daarna de biggen kwamen. In de koeienstal. De biggen kregen dan de wei als bijproduct van de varkens. Als in de herfst de koeien weer op stal moesten waren de varkens vet.
Voor koeien zijn er weidepremies van de zuivelfabriek en afgelopen jaar ook 750 euro van de overheid voor iedere boer die zijn koeien naar buiten deed. Het zou leuk zijn als er ook zo’n regeling was voor boeren met varkens in de wei. Misschien helpt het als u eens een ingezonden stuk schrijft over varkens in de wei. Kom maar eens kijken. Eigenlijk is het nog veel leuker dan die (s)lome koeien.
Willem – buitengewone varkensboer
